Lekarze, pielęgniarki, położne i ratownicy medyczni to osoby, które na co dzień mogą spotykać się z przemocą domową. Ich rola w identyfikacji zjawiska jest trudna do przecenienia.
W sytuacji przemocy w rodzinie możemy mogą oni:
- Wszcząć procedurę „Niebieskie Karty”
Każdy przedstawiciel ochrony zdrowia, który podejrzewa przemoc domową ma obowiązek wypełnić formularz Niebieska Karta – A inicjując w ten sposób działania interwencyjne i pomocowe. Podejrzenie może wynikać z relacji osoby korzystającej z pomocy medycznej, świadka lub z bezpośredniej obserwacji (np. powtarzających się uszkodzeń ciała). Przedstawiciele ochrony zdrowia biorą także udział w pracach zespołów interdyscyplinarnych
- Wydać bezpłatne zaświadczenie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy domowej
Każdy lekarz na prośbę pacjenta ma obowiązek wystawić bezpłatne zaświadczenie dokumentujące obrażenia powstałe na skutek przemocy. Zaświadczenie takie może stanowić dowód w postępowaniu sądowym.
Drugą możliwością udokumentowania obrażeń jest obdukcja. Jest ona płatna i wykonują ją wyłącznie biegli sądowi (lista biegłych dostępna jest w sądzie okręgowym najbliższym miejscu zamieszkania osoby krzywdzonej, często publikowana na stronie sądu okręgowego).
- Poinformować organy ścigania (policja/prokuratura) o popełnieniu przestępstwa
Obowiązek złożenia takiego zawiadomienia mają wszystkie osoby, które podczas wykonywania obowiązków służbowych dowiedzą się o popełnieniu przestępstwa.
- Zapewnić pomoc medyczną
- Uczestniczyć razem z przedstawicielami pomocy społecznej i policji w podejmowaniu decyzji o zapewnieniu dziecku ochrony, gdzie na skutek przemocy zagrożone jest jego zdrowie i życie
- Interweniować w przypadku prawdopodobieństwa popełnienia samobójstwa lub w przypadku, gdy osoba chorująca psychicznie zagraża zdrowiu i życiu innych
Lekarz lub ratownik medyczny może podjąć decyzję o zabraniu osoby stanowiącej zagrożenie dla siebie lub innych do szpitala psychiatrycznego – nawet bez jej zgody. W szpitalu lekarz psychiatra podejmuje decyzję o zatrzymaniu tej osoby w szpitalu (nawet bez jej zgody).
Po interwencyjnym przyjęciu, o dalszym pobycie osoby w szpitalu decyduje sąd.
Autorka: Paula Klemińska